در این مقاله، اهداف پژوهشی دو فصل نخستِ پروژۀ باستانشناسی بم، برنامۀ مشترک ایران و فرانسه برای پژوهشهای میدانی در منطقۀ بم-نرماشیر، استان کرمان در سالهای 2016 و 2017 م. ارائه شده است. طی این دو فصل، منطقه را بررسی و بیشاز 250 محوطه مطالعه و مستندسازی شد. بیشتر این محوطهها مربوط بهدورههای پیشازتاریخ (از پارینهسنگی تا عصر آهن) هستند. از مهمترین نتایج این بررسی شناسایی دو محوطۀ گسترده، یکی مربوط به دوره نوسنگی و دیگری آثاری از فرهنگ هزاره چهارم پ.م.، مشهور بهفرهنگ پیشازتاریخی علیآباد در جنوبشرق ایران، دارد. در سال 2017 م. کاوش را در محوطۀ نوسنگی تل آتشی از سرگرفتیم. چند ترانشۀ آزمایشی در بخش های مختلف محوطه کاوش شد. همچنین در نزدیک موقعیتی که در سال 2008 م. کاوش لایهنگارانه انجام شده بود کاوش ها ادامه یافت. اکنون گاهنگاری تل آتشی برای نیمۀ دوم هزارۀ ششم تا نیمۀ هزارۀ پنجم پ.م. تثبیت شده است. کاوش ها روشن نمودهاند که تل آتشی معرف فرهنگ نوسنگی بیسفال است. این فرهنگ یا گاهنگاری یادشده نشان میدهد که با محوطه های باستانی شاخص هزاره های ششم و پنجم پ.م. در ایران تفاوت دارد. درمجموع، کاوشها تائیدی بر ماهیت منحصربهفرد تل آتشی و منطقۀ بم-نرماشیر است. کاوشهای اخیر یافته هایی دارد که خصوصیات، اهمیت و طبیعت بینظیر تل آتشی و منطقه نرماشیر در فهم بهتر فرهنگهای نوسنگی و مس-سنگی سرزمینهای بین ایران و هند را نشان میدهد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
اموال فرهنگی دریافت: 1399/4/14 | پذیرش: 1398/4/10 | انتشار: 1398/4/10